Hámarkinu náð?

Mynd: Árgjöld stærstu klúbbanna hækka enn. Eru hæstu gjöldin komin yfir það hámark sem hinn venjulegi kylfingur er tilbúinn að borga?

Mér og vonandi öðrum til skemmtunar gerði ég samanburð á ársreikningum stærstu golfklúbba landsins í árslok 2008 og birti niðurstöður hér í Kylfukastinu. Í þessum fjórum klúbbum GR, GO, GK og GKG eru um helmingur félagsmanna Golfsambandsins.  Nú hef ég gert slíkt hið sama fyrir rekstrarárið 2009. Það er alltaf gaman að skoða tölur hjá klúbbunum, bera saman og sjá hvort að í tölunum megi finna mismunandi áherslur hjá klúbbunum.

Það sem er sérstaklega áhugavert við að skoða árið 2009 er að allir klúbbarnir fjórir voru með óbreytt árgjöld frá árinu 2008. Hjá GR fjölgaði félögum lítillega milli ára, en hjá hinum þremur klúbbunum fækkaði félagsmönnum og heildarárgjöld innheimt eru lægri en frá árinu á undan.  Það vekur nokkra athygli þar sem á Golfþingi GSÍ kom fram að félagsmönnum innan sambandsins hefði fjölgað um 5% frá árinu 2008 til 2009.  Fjölgunina er ekki að finna hjá hinum fjóru stóru og því hægt að tala um 10% fjölgun hjá öðrum klúbbum landsins.  Áhugavert það og mjög jákvætt fyrir golfíþróttina.

Það sem vakti mesta athygli mína þegar reikningarnir eru skoðaðir er að klúbbarnir missa tekjur í formi félagsgjalda en ná þeim öllum aftur og í sumum tilfellum betur en það í aukningu á vallargjöldum, boltaleigu og tekjum af golfmótum. Að gefnum þessum forsendum að fjölgunin í golfíþróttinni er hjá þeim 56 (eða svo) golfklúbbum sem mynda hinn helming GSÍ og eru allir með lægri félagsgjöld en GO,GR, GK og GKG vaknar sú spurning hvort að félagsgjöld í klúbbunum fjórum séu komin að efri mörkum sem hinum almenna félagsmanni finnst réttlætanlegt að greiða.   Samt sem áður hækkuðu allir klúbbarnir árgjöldin á síðasta aðalfundi um 6-10%.  Ætli einhver þeirra hafi skoðað þá lausn að með því að lækka félagsgjöldin um 10%, gæti það skilað sér í enn hærri vallar-, móta- og leigutekjum?  Kannski að menn vilji ekki taka áhættuna á því.

Klúbbarnir tóku flestir vel til í rekstrinum hjá sér árinu 2009 og í versta lagi voru rekstrargjöld hin sömu og á árinu 2008. Verulega var dregið úr launagreiðslum milli áranna 2008 og 2009, en þó veit ég fyrir víst að fjölmargir golfklúbbar á landsvísu nutu góðs af því að atvinnuleysistryggingasjóður greiddi fyrstu 160.000 krónurnar á mánuði fyrir nokkurn fjölda sumarstarfsmanna.  

Ég ritaði Kylfukast fyrir ríflega ári síðan þar sem ég fjallaði um það að þeir sem spiluðu mest golf hjá klúbbunum ættu að borga mest. Grunnhugmyndin væri sú að lækka félagsgjaldið verulega og svo myndu félagsmenn greiða u.þ.b. 1.000 krónur fyrir hvern leikinn hring. Jafnvel mætti hafa verðið mismunandi, eftir því á hvaða tíma dags væri leikið.  Hjá þessum fjórum stóru klúbbum myndi slíkt gjald þýða um 30 milljónir í kassann yfir sumarið og meiri agi myndi sjálfkrafa verða í eftirlitsstörfum.

Ég get tekið sjálfan mig sem dæmi.  Á síðasta leiktímabili lék ég 25 hringi.  9 hringir voru leiknir í mótum, sem ég greiddi samtals fyrir þáttöku kr. 22.000.  Fyrir 2 hringi greiddi ég vallargjald, samtals 5.000 krónur.  Fjórir hringir voru á vinavöllum GR, 3.200 krónur. 5 hringi lék ég svo á Korpu og 5 í Grafarholti.  Samtals greiddi ég því fyrir 25 hringi á Íslandi 68.000 kr. árgjald í GR, 22.000 kr. í mót, 5.000 kr. í vallargjöld, 3.200 kr. til vinavalla eða alls: 98.200 krónur, eða rétt tæplega 4.000 krónur fyrir hringinn.  Fyrir félagsgjaldið eitt og sér leik ég 10 hringi og nýt þeirra fríðinda að geta leikið á vinavöllum fyrir 800 krónur.  En verði þetta eins hjá mér á næsta ári, 75.000 krónur fyrir 10 hringi, er það meira fyrir hvern hring heldur en greitt er fyrir fullt vallargjald á Grafarholtsvelli, jafnvel þó ég taki vinavallafríðindin með í reikninginn.

Svona samantekt fer fyrst að verða áhugaverð eftir þrjú til fjögur ár. Huglægt mat manna á síðastliðnu Golfþingi var að golfsumarið 2009 hefði verið mesta golfsumar Íslandsssögunnar. Aldrei hefðu verið leiknir jafn margir hringir á golfvöllum landsins. Engin tölfræðileg rök voru notuð til að styðja þá fullyrðingu, en ég er ekki ósammála þessu mati.

Tölurnar fylgja með hér að neðan. Síðast þegar ég gerði þetta vonaðist ég til að þessi samantekt yrði kylfingum hvatning til að kynna sér reikninga klúbbanna.  Það vona ég enn. Ég tel það samt vera hlutverk Golfsambands Íslands að taka saman allar tölulegar staðreyndir sem hægt er að finna hjá golfklúbbum á Íslandi, greina þær og gefa út þeim til fróðleiks sem starfa innan hreyfingarinnar.

Samantektin er byggð upp á ársreikningi GKG. Reynt er að staðfæra reikninga hinna klúbbanna í viðlíka form. Tölurnar eru allar teknar úr ársreikningum klúbbanna og fært milli liða eftir sundurliðunum sem þeim fylgja.  Erfitt getur verið að greina á milli ýmissa liða. T.d. er golfkennsla hjá sumum klúbbum aðkeypt, meðan aðrir eru með sína kennara á launaskrá. Rekstur veitingasölu hjá GO var tekin út, þar sem klúbburinn var einn um að sjá um slíkan rekstur sjálfur og þótti það skekkja samanburðinn.

Fyrri taflan sýnir tölur ársins 2009. Seinni taflan sýnir breytingu frá árinu 2008, þar sem rauðar tölur (negatívar) þýða hækkun.